مذهب صفاریان
گرایش مذهبی صفاریان
از نظر مذهبی، سیستان نیز از همان زمان فتح بر مذهب سنّت وجماعت بوده است؛اما از سوی دیگر، پس از بیرون راندن خوارج از عراق وغرب ایران، آنها به سیستان‌رو آوردند وطی چند قرن در آن جا قدرت ونفوذ داشتند. در عین حال، علاقه به‌اهل بیت پیامبر علیهم السلام در سیستان گسترده بوده است. نوشته‌اند که وقتی‌امویان دستور دادند تا بر منابر به امام علی علیه السلام لعن کنند، مردمان سیستان بااین دستور مخالفت کرده وهیچ گاه اجازة چنین کاری را در دیار خود ندادند.
همچنین در خبر دیگری آمده است که چون خبر شهادت امام حسین واسارت‌زنان اهل بیت به سیستان آمد، مردمان سیستان گفتند: نه نیکو طریقتی برگرفت یزیدکه فرزندان رسول ـعلیه‌السلام‌ـ چنین کرد، پاره‌ای شورش گرفتند.
در میان اصحاب امام صادق علیه‌السلام نیز یک عالم سجستانی بوده است. نام‌وی جریر بن عبدالله سجستانی است که شغل اصلی وی، تجارت روغن بوده است.وی همواره به سیستان می‌رفته ودر جنگ با خوارج این منطقه مشارکت داشته‌است. نوشته‌اند که وی در همان دیار کشته شده است. او کتاب بزرگی دربارة نماز برطبق مذهب شیعه داشته است.
گفته شده است که برخی از سیستانیان نیز خدمت امام صادق علیه السلام رسیده‌واز ایشان پرسش‌های فقهی خود را پرسیده‌اند.
اما صفاریان، مسلمانانی بودند که به ظاهر همان مذهب سنت وجماعت راداشتند. در عین حال، تعصب مذهبی نداشته واز خوارج نیز استفاده می‌کردند.دولت صفاری در بنیاد خویش، بنیاد مذهبی نداشت وبیش‌تر بر جریان عیاری‌به‌عنوان دولتی ملی ـ در صورت عصبیّت محلی ومنطقه‌ای نه عنوان میهن دوستی‌وملی‌گرایی که مفهومی نوظهور است ـ پایه‌گذاری شده بود. زمانی که قرار شد تافراتر از ملیت سیستانی عمل کند، گرفتار دشواری شد.
یعقوب نیز همانند برخی از سلسله‌های دیگر، هر از چندی، جنگی بر ضد کفاربه راه می‌انداخت. این جنگ می‌توانست او را به عنوان فاتح ومجاهد بشناساند.به‌ویژه که هدایای این جنگ‌ها که غالبا بت‌های زرین بود، به بغداد می‌رسید وچنان‌در دنیای اسلام وانمود می‌شد که یعقوب، در کار ترویج اسلام است. از این زاویه،یعقوب در جنگ در بخش شرقی سیستان، توفیقی به دست آورد وهمان گونه که‌اشاره کردیم، بخشی از غنائم آن را به درگاه عباسیان فرستاد.
یعقوب افزون بر جنگ‌هایش با مدعیان مختلف، با علویان طبرستان هم درگیرشد. این نبرد او نشان می‌داد که برای یعقوب دشمن، دشمن است، هر مذهبی که‌داشته باشد واز هر خاندانی باشد. استفادة او از خوارج نیز نشان داد که معنای‌دوست هم برای او همین گونه است.
